I „hi-' 'i!:nr
D E
V E G E T A T I O N E
CRYSTALLORUM.
RyflaUus Montana (prout ex pluribus obfcrvationibus felidter
dididmus) non eft aliud, quam raraiEcatio, feu propagatio
duriffimi filicis Giiarz h a d iepius colon's, ac opaci,
cujus dorfum li compluribus comprcffiira ftratis, interiiis tarnen
aliquid vacui fortiatur, intra quod libere valeat in ra-
^ ^ ¿ ^ ^ ¿ ¿ ¿ i j mulos propagati, tunc generatur Cryllallus (non vero ex aqua
g e lu in montibus vehementiore concreti, ut Plinius, Seneca, aliique non paud
tradiderunt). Quod fi Cinnabrii effluvia ipfius fefe commi fceant vegetationi (quod
nobis plerumque videro contigit in Argenti fodinis) tunc cidem Ametliyfti color
em non tarn tarò impertiunt. Et rem fané verofimiliter lie fe habere, per Helveticas
Alpes ad Montem S. Gotthardi Armo 1682. iter fadentes ampHùs inteUeximus,
ac cdof t i fumus ibi a Fof foribus Cryftallos eruentibus.
H i fiquidem in pluribus nobis monflrarunt ventriculum, feu cavitatcm quamdam,
cujus parietibus majori ex parte fubfternebatur Silex, feu Guar z intra illam
cavitatem vegetans, cujus puriores, ac tenuiores partes filtratione quidam a reKquis
fegrcgat i , ac fenfim concrefeentes alTurgebant, feu diftendebantur in Conos
C r y l l a l l o r um angulares, fimili piane ratione, qui in Fodinis noflris obfervaveramus,
longe tamen nobiliori, ac pulchriori fpecie, quam in Hungarii. Propterea
C r j ' M I o r um Indagatorcs, qui per a:ftatem in Montibus Cryftallos fagaciter perquir
u n t , ac r u f p n t u r , indidum ipforum capiuntex Venis filids Guarz quic ad ftiperficiem
ufque tdluris elogantur, ibique inflar falis, aut facchari efflorerccntis, afpectui
fefeobj idunt , idcoquc talibus in lods homines illi fodere mapiui it, doncc ad
eas perveniant cavitatcs, in quibus horpitari folcnt Cryftalli.
CiEterum uuam, feu communem Cryftallorum, ac filicis Guarz efte vegetationem
ex co conjicere licebit, quòd earumdem forma armato oculo infpefla haud
aliter docerc videatur; nude hujufmodi curiofa; magis obfervationcs identidcm deteg
u n t , quod mibedlliori oculo tef tum jam fiierat, & incomprehenfum.
C u m ipfa Cryftallus montana meritò reputetur nobilior, ejus naturalem propterea
formam, acfitumdiligcntiùs rimari voluimus , ut ad alias circa ipfam difqui-
TOM. III. Y y firioncs