m
V E R H A N D E L I N G DER
iiiòc k enne , rnecft r onde , a l s d e ^Hi J Ìw,
vangedaante, z ommi g e g e f c h u b d , andre
gcnagcld , en c e n i g e g e r i b d , a l s o o k iwe e
lange , en ecn Ilolßer of g r o o t e Ham-
Diibblet.
Tab. XIF. Do e t ons zien eenige Chao^
Qapers^Oeßers^ Üechxc Lazarusklappen.,
en vier a v y f zoorcen van kleene
Sl. Jacobs Scbelpenonder we l k e ' c r twe c
a drie f racy g c t e e k e n d , en ger ibd z yn.
Tab. x r . Vc r t o ond ons ccmgc Mojfeien^
^lakers, Zee-Pokken^ Navels , en
Or^l-pypen.
Tab. Xr. Le v c rd nie ver f cheide zoor -
ten van//ö^?CTi, Ham-Dubbie!ten^ toc
agc ftuks toe , cn v y f a zes P a l e l l a , of
Klip-Kkvers, anders o o k we lLampjes g e -
naamd.
Tab. XVI. V e r v o l g d n o g met dric Patell£
, waar onder die van Cyprus f r a e y ,
cn dik ge r ibd , en o o k een onge r ibd is.
Men hc c f t daar op o o k van hctZee-Oor,
o f de Maloli-Ooren , rwc e zoorcen , als
mede ccmgt Porcellam's^ oiKiip-Hoorns,
cn Caur'i's-, d o g de bei l e is à&Concba Pery/
iii, 7ynde ecn dikke£>(ii/f/} m. i a r d c z e ,
cn de Porcellam's^ nocmd h y z e e r kwa l y k
Concbas, ¿xt Mojfekn., oiDubbkttenzyn.
Hy v c r toond hier o o k e eni g e Slatigetjcs
Hoormn, die ver l leend z yn.
Ell daar hebt g y alles , dac ons Jonßon
van dc z c g e r ing e zoor t cn , no g zeer v e r -
wurd, vc r toond.
Ao. l i i ß f . Schr e e f Rocbefori in z yne
Hifiorie der Antilki, o o k over agt a thien
H o o r n e n j d o g van we i n i g belang.
Ao. n58f . en i ß S ö . ( o f wa t eer aangezien
Bonamus al van hem we c t ce ipreekcn)
hcef t Marlintn Lißer , ecn Eng e l s -
man, zyncPLflori.% Conchyliorum ui t g c g e -
vcn , een zccr f racy We r k -, d o g maar in
F b a t , zondc r eenige be f chryVing , ( z o o
verre ik die g e z i cn heb , en b e z i t ) dan
alleen me t b y v o e g i n g der pi a a t z en, waar
z y Valien. Hy vc r toond daar in een g e -
tal van duizend agt en ne g ent i g Ho o rne n
o f S c h e l p en, dac z e c r v e e l is.
Jacobi'.s Peti-ver^ cen Londem Ap o t h e -
k e r , o f D r o g i l l , en L i d van h e tKo n i n k -
lyke Ge z c i f c h a p aldaar , heef t A° . 1702.
mede een We r k laten uitgaan , dat hy
Gazophylaciim Natur(Cy oÌScbalkamer der
Nature.^ noemd,wa ar in ver fcheide Hoorns ,
enz. "Zeer fraey gcfnedcn vc r toond we r -
den j maar mede zonder b e f c h r y v i n g j
hoewel me t a a nwy z i n g , van waar hy die
bekomen h e e f t , en na myn g eda e t en vr y
•wat ve rward , cn zonder eenige ordre ,
aangezien dien He e r Pl ant en, Vi i l c h e n ,
Capellen, Ho o r n s , Pe n n i n g e n , Ge f r e enccn,
enz . alles onder een vc r toond. O o k
heeft hy ( imme r s z o o v e r r edebl adena ang
a a t , d i e i k g e z i e n h c b , a l z o o d i e v a n T ^ i .
XX. loi Tab. LI.., o n t b r a k c n) zeer we i -
nig Ho o rns 'er o n d e r , en onder de z e l v c
geen ftukken van naam.
Dus fpr c ekt men o o k raet l o f van Job.
Woodivaard^ P.Boccone., N.Stcnoy Jac.
Grat:difis, en Morton.
Veel he e i l yke r en ui tvoer iger is hc t QQ^J^
W e r k van dcnjezuif PbiÜppiis Bomnms,mi\\\ii
Recreatio Menth ^ Oculi, of ver lulUg
i n g des v e r l k n d s , en der o o g e n , voov
de na euwk eur i g e Na v o r f che r s van de
Schaal- Di e r en. D i : is k". 1084. te Rowen
g edruk t voi k eur l y k e Pl a a t e n , cn
met een zeer nette be f chr y v ing van z yne
Hoornkens cn S c h c l p c n , in \ L a t ) n ^ qw
m'tltaUaaafib^ voor z i en. He c b e f t c We r k
dat tot dezen tyd toc g ema ak t was .
Hy g e e f t ons ecn net te en k ö r t e f che t s
van z yn W e r k , waar by men zicn k a n ,
waar over hy al fpreckt . Pl y verdcci d
hct in vier Deelen.
I n het c e r l k toond h y , dat d c z e L i e f -
hebbery der Z e e -Ho o r n k e n s z o o l l e g r ,
en Ki n d c r l y k niec i s , als z ommi g e z i g
verbeeiden i maar dac zy zeer veel nut t ig- '
heden ui t leverd.
In het twe ede De e l be f ehr y f t hy de
naamen, gednanten, de v c rwe n o f t e c o u -
leuren der Ho o rns , mitsgaders de piaatzen
, waar zy v a l l c n j d o g veci betcr had
h y g c d a a n , i n d i e n h y , ( g c l yk i n ' t We r k
vznócUttr Rumphius gc f chied is) z yne
Plaaten by een z e k e r getal Ho o rnk ens ,
d i e h y b e f c h r c e f , v e r vol g ens v e rdc c id, cn
'er die ZOO b y g e v o e g d had.
In het d e r d cDe c I tteld h y ont r ent v e e r -
t i g fraei je zaakcn tot de Ho o rnk ens behoorendc
, v o o r , en lol t de zwa r i ghe -
den , die z i g daar ont r cnt o p d o en, o p j
toonende ondc r andr e , d a t d e P c e r l e n i n d e
P e e r l - S c h e l p, niet van d e n d a u w , als de
Kinderen der z e l v e , g e l y k Plinius me t
veeJe g e l o o f d e , maar d o o r e e n natuur lyk
gebrek, en cen z i e k t e , die V i f c h e i g en,
voortkomen.
In het Vierde De e l .geef t hy ons cen
zeer f raei je, . en net te a f b e e l d i n g , van v y f
honderd zes en twi n t i g Ho o r n s , of S che l -
pen , (waar onder 'er c g t e r ver fcheidc van
onder en van boven vc r toond we r d e n , cn
dus dubbeld v o o r k ome n , ) die hy in 'c
tweede De e l bc f chr cven had.
H y verdccl t ze in Ho o r n s , of e en-Schal
i g e , en in Sche lpen , of t e twe e -Scha l i -
g e , die anders om dac zy dubbcld z yn ,
zeer we l Dübblec c cn genaamd werden. *
H y vc r toond de zelve in dric Cl a f l c n ,
o f o r d r c s , in we lke r s eerf te men twinc i g
zoortcn c en-Scha l i ge , of Ho o r n s , ont -
raoet.
In de rwe e ClalTis ziet men honder d
Schelpen, en in dede rde vierhondcrd zes
Hoorns, onder w e l k e ' e r v e e l , die wy
reeds bef chreven he b b en, maar o o k zeer
vceie k ome n , die niec k e n n e , en o o k
v c e l c ,
ZEE-HORENKENS
vcele, d i e b y geen I J e fhe b b c r s ontmoe t
¿ebbe j d o g heb egter ook eenige der
zelve by dezen en geenen gez ien.
Otn dat nu dezc neerrtige Ma n we l 't
beft cn ui tvoer igl t over deze ftof g ehandeld
h e e f t , en om dat z yn We r k zeer
weinig tc bekomcn i s , zal ik hier o o k
een kor t c fchets van de zoor t cn , over
-welke hy Ipr e ekt , en die hy ons m Plaat
vcrtoond, voigens harc N um. inlall'en.
De L Clafßs-,
Is de Papedo- of de Paarlemoer-
Hoorn, by ons bekend.
5 3
?
4
Z y n ver fcheide PatelU,
5
o f Klip-Kleevers.
6
7 V.
® / D c g r o v e en f yne OÄ/^iH/i-TiiHi.
10 r Is de g root e ronde Paarlemoer-Schelpy
11 \ oCt Maloli's-Oor , 't Zee-Oor,
die hy onder en bov en v c r toond.
12, D e Sots-Kap.
15 Utt Doeken-huyfje i d o g kleen.
1 4 i" Eeni g e Balaniy Zee • Druy-ven of
15- t Zce-Pokken.
\6 Hcc Dt,ods-Hoofd.
1 7 D e Moorze Tulband met pennen , het :
^^••>fje. !
18 D/Vi? zonder pennen, e n d e r e c h t e , of
' t Manne ken. ,
I p Ee n an.ire Zee-^ppcl. j
2.0 Eeni g e Steene Wormen, of Slangetjes,
waar van hy drie a vier zoor t c n
vcrtoond, en o o k n o g een zoor t
van Pokken.
De IL Clafßs.
N o .
I D e Peerl-Schelp.
Z Di t g c l y k en eenige Zee-Vrugijens aan
een lleelcje , nict eenige Doyen
'er aan.
5 r Gr o o t e St. Jacobs Schelpen, of Bon-
4 te-Mantels. In deOrWi/eJval lcnde.
^ A n d r e z o o r t e n v a n d i e n , wa a r onde r
" ook Konings-Mantels ^ IVy-Taf-
Z •< fchen , en een g root e N®. 8. val -
® lende op de K u l i van Frankryk,
rood, cn o o k ge e l van v e rw.
Deze geel met zwa r t e ftippen.
l')cze cen iry-Tafch.
Andre z c c r fraeije zoor ten van di en,
met zwa r t e banden , cn roodc
ilippels.
Deze met wi c t e ribben en zwa r t e
Hippels, en me t roodc geele 'er
L tuf l shen.
VÄN BONANNUSJ
N , .
I y Di t een andre zoor t van Konings-Man"
tels, me t ürie banden.
16 Die is e e nRo o s - v e rwi g e me c v i c r Wi t -
te ov e r l ang z e banden.
1 7 Een PerßaanicLe Moßel, lang en plac
aan de eenc k am ui t loopende.
18 De Coraal- Dubblct met k n o b b e l s ' e r
o p , val lende in de JEgeifchi Zee^
by Carien s zynde cen zoor t van
Nagel-Schclp, d o g van gedaanie als
de (.artagecnfcbc byna.
Ip Een Ca l kni e - b ruine Meffel ^ die niet
kenne.
20 Ee n Oeßer o fwi t t e flcgte Lazarus-klap,
met dünne doorns.
21 ^And r e d i e r g e l y k e d o g v a n a n d r e v e r -
22 w e n , a l s r o o d , in wi t g emcng d .
23 (Holßers-^ oiHam-Dubbletten ^ mec
24 \ doorns.
2 f Ee n langagt ig Peerde-joetjeofwcleen
IangweipigeA':?^i/-i'ir/.;f/;>, val lende
in de G o l f van Vrankryk.
26 Ee n andre van de z e l v e zoor t .
27 Ee n Steen.) waar aan d e P o k k e n g r o c -
2p < Eeni g e MoJJelen.
31 Di e IS cen Ho o r n , die by d cDu b b l e t -
ten nict t ' h u i s b c h o o r d j zyrideal s
een Papedo- o^ Paarlemoer-Hoorn ^
w i t v a n v e n v , in val lende.
Kleene Navel - Hoornkens , brui n
o f zwa r t a g t i g van v e rw , val lende
in de Middelandfche Z e e .
•Langwerpige S c h e l p en, als de 5 . 3 -
c 'ffam-Schelp, z ommi g e g c t r a l i e t ,
o f g e n e t , o o k g e e l , e n o o k r o o d
van v e r w , kenne die n i e c , zy
Valien in Portugal.
3P D e Zee-Noot, z ynde een ger ibd Poffertje,
val lende in de JonifcheZte.
40 CMoffelcn^ die niet k enne , d o g byna
41 s.\s onzG ScbeveUngze.
42 E c n g eme ene kleene ßacaJJam-Scbelp
van Ambon.
45 He t Ternataans Leiter-Schelpje^ of onz
e kleene Tour de Bra.
4 4 E e n ander kleen ge r ibd S c h e l p j e , als
ecn Navel-Schelp.
4 y E e n andre z o o r t van diro.
4Ö Een kleen Letter - Schelpje , byna als
No. 43.
4 7 E c n bekende Jmbonfche blaeuwe Baeaffum
Schelp , mec wi t t e Kreepen.
48 Ee n zoor t van Poffers, of ecn ChamÄ
Levis van Roudeletius.
40 Ee n ge e l Hart je zonde, landen,
f o O o k een kleen K'-mkertje.
f i f
Kwakcrsj die nict kenne .
34
f 4 De
m