P R o OE M I U M.
C e le b em rn u s V\ risbergius de studio anatomico optime mcritus, ante hos quadraginta annos pro-
nuntiavit, in neurologia corporis Immani, quod ad cognitioncm utilissima, quod ad praeparalionem
difHcillima anatomcs parte, nondum omnia indagata esse. Hoc eíTalum, quamvis ex ilio tempore per-
multi doclissimi et accuratissimi anatomiae cultores detegendis nervis magnopere insudaverint, verum
reperitur, proh dolor! tanto magis dolendum, quanto magis nervorum vis in omnes corporis humani
functiones apparai. ÌNervis nondum satis accurate propositis et dcscriplis adnumerandi sunt illi uteri,
ovariorum ct tubarum, quorum origo, dccursus el conjunctio minime bene innoluit. Veritas hujus
sententiae elucebit, si paucis verbis exposuero, quae de illis, opera anatomica sedulo pcrvolvcns,
relata vidi.
Claudius Galenus studio anatomiae insignis, cujus incomparabilem in plurimis eruditionem ingenuus
quisque merito miratur, primus omnium uteri nervorum mentionem fecit, habens haec^^
«In uterum nervi quidam plane inseruntur, alioqui enim quomodo sentirei? Sed admodum pusilli
«sunt isti, si cum membri magnitudine comparenlur. Alio loco scr ibens‘’b
«a nervo ischiadico et vesica et matrix ñervos accipiunt.^^
Disceptare non j)Iacet, utrum Galcnus nunquam hominem secucrit, quod Vcsalius ipsi inimicissimus
exprobrat; certo vero constai, Galcnum ulerum liumanum baud examinasse, idque post Vesalium,
Aranlium et Spigelium ex ipsa liujus cum Galcni scriplis comparatione facile adfirmalur, tantum abest,
ut ñervos uteri Immani inspexerit. Quae ergo de nervis hujus organi attulit, vel ex anatomia anima-
liuni dcpromta vel omnino ficta habcnda sunt.
Prnctcrmilto anatomiae cultores post Galenum viAentes. Mundinum, Jacobum Berengarium, Alexan-
drum Bencdictum, Nicolaum Massam alìosqiie, qui ex Galeno rejielierunt, nlhilque novi de nervis uteri
addiderunt, properans ad Andream Vesalium analomicorum principem, in anatomia adeo excellenlem,
ut sui Iciiqmris invidiam rnoverit, posterilatis aulem admirationem sibi conciliaverit. A’ir sumrnus
primaia nervorum uteri liumani notionem habuisse videtur; de illis ita s c r ib it“^:
« Ab ossis sacri nervorum paribus ulrinque etiam nervi propagantur, tenuibus surculis in uteri potis-
«simum cervicem, et circa humilorcm luridi sedcm excurrentes. Ad elatiorem porro fundi regionem
«subinde nervuli pcrquam gráciles dilTunduntur, a sexti nervorum cerebri jiaris rarnis dissectì, qui
<2) ObserTalionum anaiomicarum de nervis viscerum alìdominaliuni Partícula prima. Gceilingae 1780. 4.
b) III Comnicnt. I. Libror. Hippocratis de niorbis vulgaribus. Basii. i 55g. p. 299.
c) De utilitate parlium c. li. Lib. 0. Gap. g. Voi. I. p. 437.
r/) De corporis huinaui fabrica. Basi). i 555. p. 660.