jus flores videre vix fcris coiitingel ncpotibus, mereri videtur, ut, quam ex horto non licet
, ex Sonuerato dip romp turn adulta3 defcriptionem hie prius inferam, quam de culta
nofiratc again. Truncus recta erigitur, cicatricibns circularibus a foliis prasteritis inferí»
bitur, Si compagis eft libróla'. Altiííime attollitur, ramo omni caret, & coma coronatur
elegante & plane ilabelliformi, quae ex litu foliorum diiliclio exfurgit. Folia, foliis Muía?
a-mula, longiora tamen his hint & cralfiora. Pctioli bipedalcs bafi fua latiore truncum
amphctuntiir, ita ut, dum fint valde approximati, Tefe mutuo hie bello ordine dcculfent,
& hide verfus oppoftta latera excurrant. Sic etiam fpadices ex foliorum alia in utroque
latere enascuntür , ipfi ita quoque & Etu I'uo & ratione propriarum fpatharum diliichi.
Oiuvlibct fpatha communis ex Gnu fuo decern vel duodecim llores einittit ; & cli lanceolata,
fiiperne fifia, ball dura & crafliflima. Singuli flores fpatha propria gaudent; qua:
gemiuis conftat valvulis albis , longis, aclitis , tenuioribus & perennantibus; qua? llorem
ante explicationem includunt. Corolla ad bafin usque in quatuor pétala acuta, canaliculate
, alba, anguila & feptem vel octo uncías longa dividitur; quorum unum reliquis
paulo latins genitalia floris arclius complcctitur. Stamina fex longitudine corollam
¡equant, verfus apiccm incurvula, compagis dura? Si tenacis. Ad dual um unciarum ab
ortu difiantiam in canalcm excavantur, qui ad apicem usque pergit, & per totam longitudinem
fuam implctur polline albido fa?cundante. Ell hie canalis vera anthcra linearis,
filamento adnata. Germen fuperum & oblongum abit in ftylum crectum, firmuni, longitudine
floris, rulcatum, angulatum, imprimis inferné, fub ftigmate fexdentato incraflatum.
Hactenus cel. Sonnerar. Fructum dein ex autopfia defcribam.
Anno 1782. horti rcgii in infula Mauritii pnefectus illuftris Ceré mifit ad Imperatorem
Jofcphum quinqué ciñas, arboribus indlcis rariífimis plenas, quas inter dua? Rave-
Dalse : led & ha? & rcliqua? fcrnie onmes, in itinere jam emortuae, Viennam advenerunt.
Aderat vero etiam Ravenake racemus integer, fructibus maturis onuftus, quorum, femina
plura, terra: mandata , germinarunt, plantasque produxerunt clcgantilfimas, adhucdum
la?tilfiine vegetantes. Nomen adferiptum erat Ravenne aln, uti & nomen Ravenne
iara milfo Omul Agathophyllo Julfieui ; qui cum dicat , Ravenfara liguilicarc Folium
bomim , forte llavenala (ignificabit Folium Dei. Hortulanus Boos dcinde etiam ex
eadem infula dua-s plantas vivas feminaque altulit. Illse baud diu apud nos vixerunt j fcmina
vero plantas dederunt etiainnum fuperflites. Unam ex ifiis majoribus defcribam.
Vcrus truncus, qui in loco natali altiflime attollitur, in hac planta, jam annum
a?tatis quintum & decimum agente, vix unciam unam alütudine a?quat, quanivis diamctrum
habeat octo unciarum. Truncus ille teres efl, & ex tota bafi denfam fibrarum radicalium
compagem in terrain immiltit pro more palmarum. Foliorum vaginas dillicbas,
mutuo amplexantes, craffifllmsc, erecta? Si quinquepedalcs fingunt triincuni valdc compreOum
; hinc in veros peliolos teretes firmos & quinquepedalcs flabelliformiter eriguntur
; qui folia fuflincnt etiam diliicha, oblonga, cbtufiHiuia, integerrima, glabra, trunsverfis
lineis notata, erecta, lexjiedalia, duos pedes lata, omiiino qualia in Mufis, fed
multo flrmiora. Spadices axillaris, folitarii , difiiche ramofi, patentiilimi ; fructefcentes
una cum caphilis librofe lignoli & duri, ad ortum crafli carpum, fusci, fesquipedem longi
Si lati; ramis alternis utrinquc fere tribus , pollice craffioribus , rccurvato-patcntiflimis.
His fingulis fubjicitur fpatha coriacco-lignofa , univalvis , amplcxicaulis , ovala,
acuta, connivens, iplius rami hnigitudinc. Caplulse in quolibet ramo plures , erecta?,
fecunda", duplici ordine diapofitre, a tribus ad quatuor uncías longa-, clliptica?, acuta;,
obiul'e trigoiuc, leíbles, firmiílime ramo fuo adha?rentes, triloculares, trivalves. Semina
pluiima, in qualibtt válvula duplice ferie longitudinali dispofila , oblonga, nigra
cum hilo albido, glabra ; cirtumdala arillo coloris a;ruginei, qui confiat ex uggcrie pcllicularum
fubtililfimarum & mutuo libi incumbentium , ortarum ex margine hili.
Crescit in Madagascar. Tabula cxbibet plantam juniorem íntegram, duodecies
imminutam, cura fobole ad latus, qua; ex bafi trunci ad radicem enascitur; dein imminutum
fcapum fructesecntem lotumj cjusdcm ramum breviorem in naturali magnitudine;
fenien arillo fpoliatum; idem conrpectum a parte hili cura arillo pra?ter naluram expanfo;
tándem florem lingularem in naturali magniludiuc ad figuram factum Soinierati , .ubi 110-
tandum cfl, corollam delinean tripetalam , quae tamen in textu tetrapetala efl'e dicitur,
ut aut lúe aut ifthic apud illum error irrepferit.
94.
DTANELLA NEMOROSA. Lamatk. ene. rol. 2. pag. 276.
Dracasna enfifolia. Linn.J}-JÍ. pag. 334. Lvov maat, pag. 63. Ait. ktw. vot. 1. pag. 4,54.
Gladiolus odoratus indicus. Rumph. amb. vot. 5. pag. ígj. tab. 93.
Rene cel. Commerfon & De Lamarck a Dracamís genere hanc plantam fepararunt,
habitu non tantum , fed etiam corollis veré polypetalis, ílaminibus receptáculo nec
corolla? inferlis, ¿V bacca polyfperma diverfam. De Lamark Si Rumphius flores cerúleos
dicunt, qui apud nos perpetuo albidi omnes funt. Radix perennis , teres, calamum
& ultra craffa, nigricans, horizontalis , articulata, fibras longas cralfas & ex albido fordentes
in terram emiltens , cespitofe plures caules herbáceos producens, odore & fapore
ingrato ac naufeofo pra?dita, qui in exficcata gratiores evadunt. Caulis fimplex,
erectus , nodofus, compreífus, glaber , erectus , pedalis vel fesquipedalis, inferné cálamo
craffior, fuperne vix pennam colombinam sequaus, viridis. Folia alterna, difiicha,
inferiora imbricata, Juperiora diftantia, fesquipedalia , erecta, glabra, amplexicaulia,
inferné longe conuiventia ; hinc enfiformia, plana, acuminata, ad oras retrorfuin fcabriuscula,
l'ubtus flriatula cum ñervo medio acute prominente & glaucula; fumma brevia
, ad paniculae divifiones minuta & fpathasformia. Panícula terminalis , femipedalis,
erectiuscula ; pedicellis nutantibus. Flores inodori. Pétala intus fordide alba, foris
ftriatula; exteriora foris ex flavo virentia, interiora foris ex flavo pallida. Filamentorum
alborum capitulum flavum & punctatum. Anthera fusca cum polline albo. Bacca
elegantiflime ca?rulea, pifi magnitudine vel eodem duplo major. Semina nigra, in quolibet
loculamento ut plurimum dúo vel tria.
C A L . nullus.
C O R . Pétala fcx, oblonga, obtufula, patentillima ; tria exteriora, paulo angufu'ora, &
ad apicem fornicate callorula.
S T A M . Filamenta fex, receptáculo communi inferta , filiformia, brevia, erecta, fuperne
incurvata, terminata in capitulum obverfi; ovatum ; cui infident Anthera: bafi bifida?,
fublineares, erecta;, longa?, in latere utroque apicislongitudinaliterdehiscentes.
P I S T . Germen fuperum , iubrotundum. Stylus fubulatus, ereclus , longiludine fiaminum.
Stigma parvum, trifidum.
P E R . Bacca fubrotunda, trilocularis.
S E M . paura, compreífa.
Crescit in Java, Amboina, Mauritia , Borbonia , aliisque India; orientalis regionibus
in íylvis. In caldario floret Julio 6f Auguílo, fructescit Augufto & Septcmbri. Sífiuntur
tota planta florens ; aucta llamen totum Si anthera; panícula fruetcscentis pars;
femen.