S A M U E L T H O M A S S O E M M E R R I N G
• L E C T O R I B Ü S
S A L U T E M.
Sceleti feminini tdbulam exhibitum, in eo inprimis operani •collocandam
putavi, ut perfefte eadem repraefentaretur offium compages, quam,
faplentiilimo naturae confilio, ad omnia officia vitae peragenda adapts»
tam in fexu amabilradmiramur- •'
• Minime enim in fceletomm iconibus imitanda turpis ifta ■ ofliuffi pofi-
tura, quam in fceletis iiccatis abhorremus.
Iftis enim in fceletis, praeterquam quod ob omniumcartflaginum fic-
citatem multum da longitudine totius fceleti, praecipue puellae iunioris, de-
cedat, verus et’commodtis oilium iitus,, apta eorum diftantia, iufta Thoracis
forma, liabilis et elegans fpinae coagmentatio, nitida artuum concinnitas, omnis
omnino iunfturamm aptitudo et forma perditur.
’Quare imagines ad eiusmodi; fceletum corruptum effictae, ad id ipfum,
cuius folius caufa fceleti imagines parantur, nempe ad natüralein offiümv
pofitum, et fyntaxis compofitionem cognofcendam nequaqftam idoneae, neque
ad fublevandas meditationes phyfiólogorüm, neque ad dirigenda confilia medi-
corum, neque ad diiudicandas et ad iuvandas curationes chiriugorum ullo
liiodo- utiles-
-Eo facilius autem vitiofas et -horridas eiusmodiimagines; vitamus, quo
magis etiamipfis tironibus in arte ffiedica notum effe debet, Bernardum
Siegfriedum A lb in um non modo omnibus numeris abfolntuin exemplar
tabulae fceleti virilis exhibuiile, fed etiam in liiftoria operis de- mufculis et
fceleto, methodum, qua ad cOnficiendas tabulas iftas ufus eft, fideli narr.idone
tradidiffe. Diferte enim afferit, fceleti figurae ut bonae fint, requiritur, ut
acctiratae fint, taleni fceleti Jpeciem plane exhibeant, qualis eft'in vivo, illo
ftatu , quii eligitur. i
Mbfito.etiam mirandum, ab illo tempore, quo idem vir fummus., quern*
fatis laudibus extollere nequeo, in annotationibus academicis expreilis verbis
monuitt
„fceleto feminino careimu”
neminem fedulo de adornanda tabula fceleti feminini follicitum fuiffe; fed ana-
tomicos difficultatibus a fufcipiendb ifto negotio deterritos videri.
Magnopere autem profe&o non'modo philofóphorum et medicorum, fed
etiam feulptorum et ftatuarioruin intereft, adcuratam habere’ fceleti feminini1
defcriptionem et tabulam, ut rite intelligatur, quae fit in fceletd feminino
naturae fpecies ét ordo.
’ Expbnam igitur brevibus rationem , normam et curam,' quam in ad-
ornanda tabula mea adhibui.
Ante omnia ftudui, ut talem mihi compararem corporis feminini fpe-
ciem-, quae non modo iuventute et aptitudiné ad piocreandam fobolem, fed
etiam iufta, membrorum concinnitate, formofitate > elegantia,1 venuftate et
pulchritudine fefe commendaret, talem fere, qualém Véneri ahadyomenae
tribuere foleban t VeteTes.
JNaftus artificem egregium Ch- Koecr Mogiintinum, mathematices,
fculptnrae, artisque plafticaeperitiffimum, inprimis in delineandis rebus ana-
tomicis Wanoelaerio illi Albiniano-ni anteponendum, faltim aequiparan-
dum, eius maxime conftlio ad eonfequenda ea, quae propofueram, utebar,
adhibitis iimul Ohmachtio , ftatuario inter Germanos longe celeber-
rimo, Schutzio , piftore egregio, aliisque viris in artiBus ingeiiuis verfa-
tiffimis.
Methodo ab Albino et Gampero abünde fatis expofita figurae fingu-
lorum odium delineatae flint.'
Deinde de eligendo ftatu cogitabam cum HeinSio meo, eutnqiie mo-
deftum, decorum, gratiofum aptiffimumque ad omnia explicanda iudicavimus,
quo totum corpus pede dextro inniteretur et firmiter ftaret, (iniftro pedi parum
fublato leviter infifteret, capite in finiftrum latus verfo et parum inclinato,
trunco in oppöfitum dextrum latus eleganter finuato, dextra_.manu prona
pendente, finiftra fupina parum fublata et modice extenfa.
Tali enim in ftatu, totius fere corporis forma et fuperficies prior optime
oculis patet, ad demonftranda ea quae in corporis externa conformatione
feminis prae viris peculiaria obfervantur maximeque ad venuftatcm conferre
creduntur.
Gonfulendum enim mihi erat non modo utilitati, fed etiam perfpicui-
tati fceleti feminini.
Natam hide imaginem puellae perpulchrae , contuli cum ftatua ilia Ve-
n.eris quam vulgq Mediceain. vocant, et cum ftatua eiusdem deae, quam Dres-
dae examinaveram in collectiöne Electoris , denique cum puellis in regione
noftra venuftate: et pulchritudine nobiliffimis, ut nimirum fupplerem ea, quae
deiiderabam*
Deinde in mufeo e fceletis puellarum belliffimarum illud felegi, quod
huie imagini adeo conveniebat,, ut ei adaptari, et veluti infcribi pofiit.
Inveni fceletum puellae, vigintl circiter annorum, Moguntiae, felici
illo terrae angulo natae, ob corporis et aivimi dotes, dum viveret, celebratitH-
mam, cuius-pectus neque thoraces balaenatae, neque cingula ferrea, cuius
pedes calceoli non deturpaveränt. Qüum partum et iufto tempore et faufto
eventu ediderit, eo confidentius affirmare poffum, talem pelvis et thoracis
ftrueturam, qualem tabula noftra fiftibi). inprimis aptam effe ad foecunditatem.
Ne autem aliquid deeffet, inprimis, pulchritudini odium capitis, com-
paravi fife follicite cum cranio pulcherrimo feminae Georgianae in collectione
rariilima B lumenbachii, nee fine volliptate animadverti, puellae meae bel-
lifiimum caput ofieum optime cum illo cohvenire.
Notum eftij ih univerfum corpus femininum a vitill magnitudine et
proceritate füperari; curavi igitur, ut fceleto feminino meo in tabula ea tri-
bueretur magnitudo, quae iufta ratione ad fceleton virile Albinianum fe habe-
ret: experiendo enim didici,’ in tabula Albiniana earn effe fceleti magnitudi-
, nem, quae ad' oranes eius partes fatis diftincte adhuc exprimendas et decla-
randas fufficiat.
Figuram notulis vel litteris confpergere-, proUti et aliam figuram linearem
apponere fuperfluum duxi; ea enim, quae hac methodo explicari folent,
optime expofuit fummus Albinus in explicatione tabulae fceleti virilis, quor-
fum lectöres harum rerum: cupidos relego.
Non una autem me res movit, ut hunc potius quam alium fitum et
pofituram membrorum felegerim; quum enim irttelligerem, varias odium prae-
cipuorum partes alio fitu obfcurari vel oculis fubduci, hunc mihi potius quam
alium. fitum tenendum eile intcllexi, in quo nimirum pauciflimae occultaren-
tur odium partes.
Optime ieiiim« in tali fitu cernuntur:
Oflium totius faciei forma et omnis fere' futurarum varietas,
ambitus' cranii*. >
dentium ordinesy
articulus maxillae inferioris,
columnae vertebralis flexiones,-
thoracis variabilis ftructura,
[Sy toffiu'm peftoris arcusji .
pelvis capacitas,
pronatio in brachio dextro, fupinatio in finiftro,
dorfum manus in latere dextro, palma manus in finiftro,
femoris rettitudo in dextro latere, finuofitas in finiftro,
patellae mobiiitas, dum enim tibiam fuam fequitur, in latere dextro
elata, in finiftro demifla eft,
pedis dextri dorfum, fihiftri latus internum.
MinitWe vero filentio praetereundum videtur, in eo ftatu corporis vel
fceleti ,; cläviculam' dextram, prouti et omnem thoracis partem dextram bre-
viorem, finiftram vero longiorem et latiorem apparere — coftas dextras vici-
niores, finiftras remotiores a fe invicem reddi,
Gartilagines intervertebralös in finuofitate quavis columnae fpinae minus
alias, quafi comprefias, in convexitate quad didudtas efle, prouti
maxime in lumbis, ob fingularem earum cartilaginum magnitudi-
nem cernitur.