catalogus quem editarus sum, exhibebit, nil dicam de plantis sub dio ve-
gentibus, quarum numerüs haud parvus.
Solum praecipuum est leve, sabulo et hurûo mistum* sed etiam sà^
bulum humo et argilla mixtum nec non terra palüdosa occurrit. Artifi-
ciosa hortulani manu terra horti pro vegetabilium natura, vel lapidibus,
vel argilla, vel terra lignosa etc. mista est, sic etiam vegetabilia timbrant,
loca apnea, aquam, paludesque amantia, locum incolunt, natura sibi in
patna attributum. Quam norinam etiam #in plantis frigidarii et caldarii
sequimur, bine non mirum vegetabilia nostra laete crescere nec faciem.
mutare. Miscela specierum et plantarum hybridamm ortus eadem metho-
do impeditur. Hinc integro borto, non horti botanici vulgaris, sed sic
dicti anglici, est facies, et plantarum studiosi vegetabilia iis locis quasi
sua sponte provenire credunt. Solum cuivis plantae a natura destinatum
ad earn conservandam plurimum conferre, extra dubitationis aleam est
positum, quod exemplo unico illustrabo: Cistus enim Fumanà, in solo
nostro byeme pent, .sed in loco argilla lapidibusque calcareis misto laete
Vegetat, omne frigus tolerans.
Üsque ad Fnern anni praetèriti hortulanus Seidel horto praefuit,
sed agnculturam praeferens, sibi praedium coemit et ejus loco alium hor-
tulanum, Otto nommatum, elegi, virum in plantis colendis versatissimum,
a quo progressus majores, ob stadium et amorem quo rem tractat, spera-
re beet.
Horti pnstini facieqi adjecta tabula *) obumbravi, sed statum qualis
nunc est in alterius tomi calce, cum multa mutare in animo haberem,
exhibebo.
Dabam Berolini,
die 8. Aprilia ^ T g|S|
^ L . W l L L D E N O W .
1800.
• ) Explicatio ithnograpliiae horti pristini. A. aula. B . domus hortulani. C. f r i g t a r i . D K g i.il, E
td p l u u , , Pe re„„ei F . , pric„ iu„ h s itam p „ vum ad p lttlM >nailaj r a o t.o jj dejiii|>t^ G
H- P1*» '« o lm e eu . I. arbores e x o t i c , K. lacas «siccatas. L . fossae exsiccetse. M. mo.
N- UK.5 „e PI ,» ,i, , p. „ , „ e i . ob,iie. O. lo c . e.e.PU „ „ i» e „lt l. p. introitue in
nortum.
E P I L O G ü S.
V illdenomo, viro celeberrimo, praematura morte Botanices studio,
scientiis in genere, amicisque erepto, finis huic operi imponendus erat.
Apparuere ob belli tumultus novem tantum fascicub, quorum sex prio-
rem tomum, tres vero secundi tomi dimidiam partem constituebant.
Nunc vero ut integrum opus Lectqribus offerat Bibbopola, omnes fasci-
culos in unicum volumen coHegit, nec non ichnographiam borti, qualis
nunc est, [Tab. B.] a Wibdenorvio promissam, addidit. Ouodsi abud
opus, Horti Berolmensis nomine, .edere visum fuerit, id quidem aba forma,
paullumque mutatam in lucem prodibit.
In Praefatione hujus operis Hôrti botanici Berobnensis Historiam
Auctor ad annum usque 1806 enarravit. , Incredibile est, quantum vir ce-
leberrimus ardenti studio, nec non comitate, qua insignis erat, in Horto
exornando atque augendo profecerit. Ante ipsum caldaria aderant in
Horto pauca, male constructa, in quibus plantae tropicae cob non pote-
rant, ipso dirigente, vetera caldaria sensim destructa, horumque loca decern
nova exstructa sunt. Cum hortus ipsi anno 1801 traderetur, 1200
plantarum species inclusis spontaneis continebat,'in Enumeratione plantarum
horti, anno 1809 édita, .6551 species brevi descriptione consignatas
recensuit. Cui accedunt species i 55o in Supplemento Enumerationis,
opere posthumo, anno 1810 a viro illustri a Sclilechtendabl edito recen-
sitae, ita ut numerus specierum, eo tempore, quo Willdenowius mortuus
est, inter 7 — 8000 censendus sit. Pairci sane existant horti botanici,
qui tanta plantarum copia gloriari possunt. Id vero maxime mirandum
est, calamitatibns annorum 1806 et 1807, nec non eo statu, ad quem reg-
num Borussicum, usque ad annum 1814 reductum sit, nec Hortum bota-
nicum, nec aliud Institutum litterarium, - ut dicere soient, ahquid de tri-
menti cepisse, sed bac tempestate Univ'ersitatem Berolniensem fundatam,
Francofurtanam vero maxime auctam Yratislawiam translatant esse. Tan-
tus erat amor scientiarum, omniumque bonorum studiorum, tam Poten-
tissimi Regis, quam Eorum qui hujusmodi praeessent Institutis littera-
riis. Non credent posteri, tunc temporis ea incepta esse in regno Boras