i
P R A :K F A T 1 o , ' ,
Inchoatum fie laudabile opus plures cordati viri fubfe-
quente feculo perpolire perfeiliusque reddere omni modo an-
nififunt. Inter quos praeeminent perfpicax R a i v s , multus Mo-
R i s o N V S , clarus R i v i n v s , exaftus T o v r n e f o r t i v s ; qui
praetercanon folum'vegetabilibus illis, ftaturae etpartium euiden-
tia (crutinium et difquiiìtionem facilitantium, fed illis quoque, ean-
dem vel fui ipfius, vel partium paruitate aut qbfcuritate, mole-
ftantium, attentionem fuam admouebant. Cuius cenfus erant il-
lae ftirpes, quas in vniuerfum flore et fruílu carere autumarunt.
Quarauis autem ilio iam turn tempore per omncm terra-
rum orbera inueftigarent diuitias vegetabilis regni, atque in per-
fpicuum ordinem redigere quisque tentaret; tamen noftro nunc
adfincm vergenti feculo reieruata fuit, et fapientiflimo quidem,
opinor, SvMMi N v m i n i s confilio, clarior cognitionis lux cor-
porum iuapte natura vtrobique produflorum, vita fcilicet prae-
ditorum et priuatorum. Et haec quidem omnino 111. L in ,-
NAEo accenih debetur; qui illa cunña et quotidie adaufta in
fyftematicLim ordinem redegit, vbique nomina generica, autad-
huc deficientia, veluti vegetabilium graminibus, autaptiora pluf-
culis antea receptis, condendo.
Nimis notum eft, eundem fuam diftributionem vegetabilium
in genera fumma et fubalterna, fuperftruxiiTe eorum partibus fexua-
libus. Cum vero ingens numerus fpeciernma R a i o , M o r i s o n o ,
M e r r e t o , T o v r n e f o r t i ó abisque antea iam fub communi
quodam titulo, e.g. Filicis, Mufci, Fungi e. f. p. iam turn con-
fignatarum, in dies magis magisque aiictus dcprehenderetur, cui
vel nulla fexualia data, vel incertae funflionis e.fte vidcbantur partes
quaedam, certistemporibus adparentes; L i n n a e v s autem
reiìiifime exiftimaret, nullum vegetabile iis piane deftitui: ifta,
refpeflu illorum, aperte bis gaudentium igitur et nubentium, cryp-
togama, feu in abfcondito nubentia dixit.
Vel propter eandem iftam ambiguitatem euitari fane non
poterant iaiigoes illae commutationes bine inde in tenebri-
cofo hoc campo, praeprimis autem inter Mufcorum frondofo-
rum familiam, a botanicis fufceptae, aeque ac errores baud le-
uis momenti.
Laboriofiflìmus D i l l e n i v s plantis, praeter Filices et
Fungos, bue fpeclantibus vndìquaque corrafis et paulo curiofiu,s,
ac antea laftum erat, difquifitis, facem omnibus praetulerat in eorum
dilpolitione et denominatione methodica. L i n n a e v s hoc
pallu eius veftigiis preife inftitit, nifi quod nonnulla nomina generica,
vetuftatem redolentia, aptiora iubftitueret, Coralloide,s,
Vfneas, et Lichenaftra eius in vnum genus confunderct, e
Bryis
P R A E F P I O .
Bryis aliquas fpecies ad Mnia transferret, et Splachni nouum genus
conderet. Alii, praeeunte H a l l e r o , multo maiores trans-
lationes fpedcrum in fuis ftirpium enumerationibus fufceperunt,
fed fere minus firmo talo innixos. Et quo fane modo circumfufi
adhuc iisdem tenebris quoad cognitionem partium fruibfican-
tium certiores pailus in hoc campo facere potuifiént?
Contìgiil'e mihi denique earn felicitatem, illas microfcopi-
.eis difqiiifitionibus, obferuationibùs et experimentis ad aliquos exiguos
receiTus vlque, penitusdiluendi,cognitumeft e binis illis opcri-
bus, iam tura euulgatis, nimirumHiftoria naturali mufcorum fron-
doforum etTheoria generationis etfruifificationis plantarum cryp-
togamicarum. (Quibus vt eo pleniorem fidem facerem, confuía
aut erronea extricarem, dubia atque incerta munirem, denique aut
piane praetertiifa tantum aut omnino noua, luci traderem, huius
nunc operis exftrudionem fufcepi.
Hunc laborera baud exigui momenti eiTe in re botanica,
neque anguftis limitibus concludi bene perfpiciunt huius fcientiae
gnari. Qiiamuis autem ex primo ifto tomo iam tum appareat,
quoraodo ego me in hac re expediunda geiìèrim, tamen baud fu-
perfluLira imo neceiTariura mihi videtur, vt rationem fuper
aliqua momenta hic occurrentia redderem, et fimul indi-
carem, quid Naturae fcrutatores et curiofi in viteriori continua-
rione acccpturi lint, fi iftos meos conatus iis commendatos atque
acceptos fuiile intellcxero.
Cum itaque nunc et horum vegetabilium fexualia prò certo
latefaila eilènt, pateatque eorum praefentiavel ipfis nudis ocnlis in
laudpaucisfpeciebus; quaeri omnino poteft,quaeftumque eft, num
vitro accommodate fatis cryptogamica audiant? V^el titulus
operi praefixus docet, mihi quidem non videri: defiitenirain
integrum fere clandeftinum illud nuptiarum , ab I I I . L i n -
N A E o antea hoc vocabulo indicatum. Hinc in pofterum aptiora
vocabula eilènt quaerenda , vbi generaliori termino familias
aut ordines diuerfos, in quos certe ifta vigefima quarta daf-
fìs magni viri abìt, comprehendere volueris. Sic e. g. Multi
cum frondoii tum hepatici, me iudice, non male audirent, ve-
getabilia calyptrata.
Horum primae phalangi per qnatuor fafciculos fuccdllue
haflenus cuuigatos folummodo inhaeli, inhaefurusque fum porro
maxima pro parte; cum, vt genera a me retbus, ac antea
faiSum eft, condita ftabilirem, tum etiam vt vnam huius prouinciac
partem, quantum fieri poteft, ab erroribiis continuo hacfeiius poft
D i l l e n i v m ab enumeratoribus, praeeunte L i n n a f o , com-
miffis liberalem, et additis nouiter inuentis fpeciebus, compie-
tiorein redderem. Si enim vllibi, hic peffime multae vere dic
3 ftinflae