" i
»
: 'ì
r i
■f
ri
t
•i I
ri
L i ■■
r -ì >; ;
■k ì friiis
r m -à I -.m
!0
pofitis altoque fupercilio d efpedis. Com inde quaeùis capfula»
pars, fingularém mereatur confiderationem, ordinis péfipicuita-
tisque cauflà difpticam hanc eius tradatioiiem in fed ion e s quatuor.
Harum prima exponct, quae ad thecam ipfam fp ed ant; altera
aget de operculo et annulo vtrisque in nonnullis fpeciebus in-
te rp o lìto : tertia tradaiii columnUlam; et quarta denique machinu*
Jas aperturae circumpolitas continebit.
S e c t i o t.
De theca feu vafcula feminali.
Quamprimum pedunculi vafcula fuccigera ad frud u s limites
a c c ed u n t, diuergunt illico et vcl immediate in membranaceum
cauum abeun t, quod capfula, vafculum quibusdam aut vrceo-
lus audit; vel bafin prius diflin d am , plus minus protuberantem,
formant.
Euidentem e iu s 'h an c protuberantiam apophyfin diccre pTa-
Euit A u d o r ib u s . Et quamuis p e r hanc interi-or fetae fubftantia
in capfulam, vt poftea videbimus, continuetur;, magis tamcn ad
hanc p ertin ere, vel Polytrichi communis piliferique exempla
'com p rob ant. Horum enim theca feminalis , diredionem pedunculi
perpendicularem feruat ad operculi feceffum yfqne: quo inflante
aut a c c iden te , vna cum rotundata circumfciffa quafi fua
bafi, ad vifum nutare incipit, non incuruatione pedunculi, fed in-
frad io n e eius preffe ad apophyfin fecundum angulum redurn adeo,
v t ilia h o c de reipondente latere compreilloncm aliquam patiatur r).
Qu ae
p) T . VII. f. 3TQiiae
in tribus linnaeanisPolytrichi fpeciebus ad capfulae diametrum
minor eft apophyfis, Splachnis in diuerfam formam pro-,
t.ubtrat. Ruhri kteique vmbraculura praefentat; illius hemifphae-
r icum , huius planum; ampullacei obouata feu potius cordata 4).
vafculofi fu b g lob o fa , fphaerici fphaerica eft figura.
Vcrumtamen non in his folum iftum raechanifmum confifte-.
r e , fed plurimis, nifi omnibus ejusraodi quid competere, con-
tra d io r e s , poft cafum operculi, capfulae docent. Vtplurimum
enim tum demum adparet verfus bafin dcpreiffor circuitus, vt in
Maio pyri formi-, purpureo cet. vel collum quafi anguftatum, velut
in Buxbaumia aphylla *)], Mnio bygrometrico cet. Quin et in im-
tjiaturis capfulis ifte locus pellucentior eft.
Et haec particula nonnumquam aliquid confert ad diuerfita-
tem formae fru d u um , quae in hac quoque plantarum familia mul-
tiplici modo variar. Qiiorundam enim diameter longitudinalis
transuerfalem aequat aliorum plus minus e x c ed it , aliorum cir-
çumfcrentia transverfalis per omnem longitudinem aequaliter ab
axi diftat, in aliis inde recedit: multorum media diredionis linea
r e d a , aliis incurua eft. Hinc audorum capfulae inclinatae obliquae,
nutantes, cernuac. Cum vero iftae difcrepantiae omnino
ob fpecierum diftindionem dcterminationcmque bene notari debeant,
indefinitae tamen confufaeque ') hinc manferint hadenus*
ego aliquam huius momenti dilucidationcm tentabo. Interim
Ë a in o »
' petita dc ficco ezemplari, aqita in ilatum priftino fimilem.redaâuoi.
■ *) Tab. HI. fig. 10. b. b. ct T . XX, fig. 52.
c ) Sice. g . Bryi Simpl. ««pfiilas L i 'n n a e v s H v d s o n v s n n t a n t c s , H'ALLE-
RVS curmila», D i l l e n i v s ccriuias, d u c n m t .