
PB OlEBOlEIi
UflLegib Âmericae isfa; quae1 à sunliïïis Andium jugis' orienterai versus liiriitibus acternis circuniscribitur,
altero autem latete ad Oceani pacifici litora usque éxcurrit, vâstique, qttod olim Incarum fuit^u imperii
parlera1 longe ■ majorera ampleçtitur, quanquam prioribus saeculi XVI. tempbribus in Ili^pânorum
dffîbnem YéMt'^ -àd nostrura fere:^aevura mundo eruditiori omni ratione pârum' eràt- ebgnita.'. Illi
riimiruni :qüifeus! 'lune sümma potestas1 erat a Peruviae et Chile' règno >. ;auri argëntique: fo.dinis ditis-
simo, at civibus rérura novàrüra'StüdiôsisV ad sèditionës à priricipio inde insigniter propensis culto* et
Tèliquàrum; ■ nätiönura [commercium repeliendum et singulos ;peiegrinatores removendos caute cehsue-
rünt.: ! Niée'facile* stint- qui ignorent ipsius Iberiae; civibus ad istas colôhias aditum liberum haud omni
tempbre aequè patuissè, leges autem sevërissimam poenam reliquis - Europaeis esse minutas, qui in
litoribus peruvianis invito Indiarum quem vocabant senatu dëpfehendefentur. Factum est inde .ut
tenebris adhuc laterët universà naturae illis- in, rfegionibus liisforia* cunt quod Indiae orientalis insulae
et ipsius Africâe bàrbarae pMgae novi ac insoliti hac,-ratione Batavis Anglisqtie obtulerint^. sensim
Eurôpaëis innotuerit.1 Summopere I sterilem botanices peruvianae et ehilensis hïstoriam eSse, nemoi inde
miretur. Praetermissis auctoribus nonnulhs saeculi XYL satis bbseuris,r qui. ab Ilispahis qiiidem • inter
seriptores de re herbaria Americae meritissimbs reefensentur, nec non PEDRO CIEZA, LOPEZIO DE
GOMARA, GARCILASSO DE LA VEGA et ANTONIO DE HERRERA qui potius dè historia civili
iègèÉnmt, dé vegetabilibus; aut obiter tractarunt âut eorum descriptiones fabulé misere [frétas; poste-
ritati reliquerunt, ante- saeculi XVIII. initium vel in Chile viel in Peruvia Botanices .cultores peritiores
quorum mentionern digne ihferramus, häud hàbemus. ACOSTA et OVIEDÜS,’ qui in.'seriptis ;suis
multa narrant,- ' quae; olira in dubiura ÿ°cata nostris diebus iterum stant comprobata, ' summa cum
Claritate: de plantis;ët animalibus disseruerunt, 9iramo illarum distributionem geograpliicam. suspicati
^eYb^sUperioress in effectura quem aërïs temperier adscriberent inquisiverunt,. >. sed de Pernjda paucish
sima fa'ciunt vèrbà. Primi quantum sciraus FREZIERIUS ac FEVILLAUS .flbram inprimis chilensem
acutiori sttbjecere examini* et quantum tune tèmporis fieri potuit .dbs crib ere connati sünt, attamen
;horum mérita virorum agnoscere paradssimi, indicem stirpium quastfeohegerunt patiperrimum, esse
-confiteamür neeësse'est/ Plantarum immense Perùviaes regnb propriarum qui L1NNAEO notus ejça,t
nùmerùs', ihô'multo minor reperitur, quem in ,'parvis quîbusdain Germaniâè no.strae Sub sofe minus
benigno ijhcentis; provinciis antiquiores sciéntiàë nostraë fundalores? collectum ; enumeray-erant. IGNATIUS
MOLINA a societatë Jesu, natùs in oppido chilehsi Chilian versus annum MI)CCXXXY*
librorum ’ aeque ac praeceptdris expers, pâtriae sua’e nalur am 1 .ab - ipsius pulchritudine ad altiora stu-
dia allicitus, sedtdo^ indagare ooeperaiy* cum, communifjsoeiorum sorti subjeclus, minore operis sui
parte absoluta in Europam >relegarëtur. Libro de historia nàlurali chilehsi, quemt ex fragmentis seri
ptorum suorum violentiae arbitrorum hispanorum aegre erèptisf postea, corifecit, ;fîdem omnem negan-
dam multi temere' ac injuste; censuerunt^ quippe qui de aërist-tëmperie, de divitiîs. et férlifitate regni
chilensis inonnullà narret j quae minus perfecta ac minus pulchra esse a recentioribus cbservantur.
Non omne quod siibiit'vituperium meruissé MOLINAM nostri aevi detexeriint peregrinatores , quos ille
commisit errôres ëb fàcilius excusantes,- quo claims. ex'amore patriae quàm iterum videndi spes
exuli milia relicta originem cepisse patèt. Cujus sacri amoris per omnia discrimina superstitis pul-
chrum dédit testimonium, cum litstris abhinc paucis Bonbniaë sènex ofctogenarius moriens,.: testamento
urbi natali majorem rei fâihiliaris partem legarët* qua schoFa, ubi prae reliquis histpriam naturae co-
lerent, conderetur. Excepto celebri hoc Chilensi et melyto MUTISIO àlios viros xloctrina sua in rebùs
naturalibtis insignes tune tèmporis in Américae ;mëridionalis coloniis. hispanbrum imperio subjunctis
haud offendimûs. Forsitan ad aevum nostrum usque parcissima;; mànsisset cognitio provinciarum