extus snbinde pilosa , nubilis rubida, in anthesi via«
lacea, striis longitudinalibus ex albido cæruleis picta,
siccando cærulea j variât tota alba. Tubus brevissimus.
Faux ampla . Limbus adhuc magis ampliatus, oblique
quinquelobus, lobis subrotundis, obtusis, raro acutiu-
sculis. Stamina initio incurva, et inclusa, postea exten-
sa, et ad oram breviorem corollæ declinata, oram lon-
giorem limbi plerumque æquantia, ludunt tarnen bre-
viora , et interdum multo . Filamenta inæqualia, quin-
to omnium breviore, glabra, alba, vel rubida . Stilus
oram longiorem corollæ æquans, aut paulo superans,
birsutus , apice tantum glabro , albus , vel rubido-pur-
purascens. Stigma exquisite bifidum, bifurcum, apici-
bus subcapitellatis, obtusis. Nuces parvæ , incurvæ ,
echinulatæ, breviter rostratæ, maturitate nigræ. Reli-
qua generis. Tota planta hirsuta pilis mollibus, brevi-
bus, in senio duriusculis, nunquam tarnen pungenti-
bus ; horum longiores sæpe proficiscuntur e tuberculo
minuto, punctiformi, albo, subinde atro-purpureo, ex
quo planta fit scabrida.
Varietas ß differt , quia villosior, villo longiori, mollio-
rique, quæ res minime costans, ut Morisius monuit in
litteris. Præterea folia ejus radicalia sunt oblongo-lan-
ceolata. In reliquis nulla diversitas .
Echium grandiflorum Desf. FI. Atl. i. p. 166. tab. 46. ex
observationibus Cl. Gussonii in herbario Desfontainesii
factis differt a varietate nostra ß caule verrueis adsper-
so, a quibus pili rigidi prodeunt, ipsaque figura Flora
Atlanticæ demonstrat plantam recedentem a nostra
pilis herbæ paucioribus, et brevioribus, corollâque forma
diversæ ob limbum minus dilatatum.
In herbario Allionii sub nomine Echii lusitanici stat
exemplar a Triboletio missum , quod evidenter perti-
net ad Echium plantagineum L., habet enim corollam
violaceam , fere pollicem longam , calyce duplo, vel
triplo longiorem, extus vix pilosam, præditam limbo
valde oblique secto, staminibusque oram productiorem
ejusdem limbi æquantibus. Bracteæ sunt lanceolato-li-
neares, basi dilatatæ , foliaque caulina superiora lan-
ceolata. Tota planta hirsutie scatet. Cum vero in hoc
exemplari desint partes inferiores, et præsertim folia
radicalia, quæ tarn bene distinguunt Echium plantagineum
L., factum e s t, ut Allionius putaverit plantam
suam ab illo diversam, et dederit sub nomine
Echii lusitanici 1. c. Ergo errant, qui trahunt Echium
34.7
lusitanicum All. Fl. Ped. ad Echium calycinum omni-
no diversum . 4. E chium Sibthorpi: tuberculato-hispidum, pihs paten-
tissimis i foliis anguste lanceolatis , ciliatis 5 racemo
composite, stricto, partialibus simplicibus; corolhs anguste
infundibuliformibus , calyce quadruplo longion-
bus, ora valde obliquata ; staminibus limbum productiorem
aequantibus.
E. Sibthorpi Röm. et Schult. Syst, veg.^.p. 26., et 724-
E. hispidum Sibth. et Smith. F l. Grosc.prodr. i .p . 120.,
et Fl. Greec. 2. p. 68. tab. 181.
E. elegans Lehm.Asp.p4 Sg. Spr.Syst. veg.s.p.Sh^. n. 52.
Ital. Viperina color di rosa . I
Bienn. Habui ex agro Ravennati ad Classem a Bu ba -
Hio. Floret Junio.
Radix fusiformis , vel fusiformi-ramosa . Cauhs erectus ,
aut adscendens, tuberculato-hispidus, pilis vaxde nu-
merosis, patentissimis, sesqui-bipedalis, ex tereti obsolete
angulatus , simplex . Folia anguste lanceolata , I n tegra
, vel subrepando-denticulata, hispida prssertim
nervo, et margine, ciliata, ima in petiolum angusta-
ta , obtusa, reliqua sessilia, acuta, suprema basi ro-
tundata, semiamplexicaulia. Racemus terminalis, composites
, longus , strictus, foliatus, hispidissimus , ra-
cemis partialibus alternis , simplicibus , axillaribus ,
breviusculis, brevissime pedunculatis , sursum secun-
difloris, initio densifloris, apice recurvis, postea laxi-
floris , rectis , aut apice tantum leniter recurvis . Folia
ad racemos partiales caulinis superioribus similia5 sed
minora, et sursum ascendendo successive decrescentia.
Bracteol® lanceolat®, calycem subsquantes . Pedicelli
brevissimi. Calyx hispidissimus, semper erectus, quin-
quepartitus, laciniis lanceolato-linearibus, acutis, duas,
tres lineas longis, in fructu paulo longioribus. Corolla
anguste infundibuliformis % lste rubro-rosea, limb(^ valde
obliquato , obtusilobo, extus pilosa, calyce quadruplo
longior. Stamina extra oram breviorem limbi corol-
lini insigniter exerta, sed oram longiorem non superan-
t ia . Filamenta glabra. Stilus birsutus, apice oxcepto .
Stigma exquisite bifidum. Nuces parvs, echinat®. Reliqua
generis . Flores longitudine, et colore spectatis—
simi. Pili plant® albidi, demum pungentes. Color herbs
ex viridi cinerascens. 5. Echium vulgare: tuberculato-hispidum; foliis lanceolatis,
integris; racemo composite, partialibus simplicibus,